2023-03-04, Ouwe Seunen wandeltocht Harlingen

Het is zaterdagmorgen 4 maart, rond 7 uur. Coby en Betty arriveren in Sneek en we vervolgen de reis met z’n drieën richting de Waddenhal in Harlingen. Het belooft een lange dag te worden, we lopen de 60 kilometer. Die volgens insiders wel eens behoorlijk zwaar kon worden.

Klokslag 8 uur verlaten we de hal om er na een wandeling van 10 kilometer weer terug te keren. In de tussenliggende tijd hebben we een imponerende inkijk gekregen in het oude Harlingen met haar rijke koopmanshuizen. Voor mij al meteen één van de hoogtepunten van deze dag.

Na een vlug bakje koffie steken we de weg over en beklimmen we de zeedijk. Om deze al na twee kilometer weer te verlaten. Ons wacht een eerste kennismaking met de Pingjumer Gulden Halsband. Dit was indertijd een binnendijk, die het dorp beschermde tegen het water van de Marne, een zeearm van de Waddenzee. De dijk werd grotendeels aangelegd in de 10e eeuw en is, samen met de aanleg van de Griene Dyk, voltooid rond het jaar 1100. Op de Griene Dyk kom ik verderop in dit verhaaltje nog terug.

Friesland werd in 1825 getroffen door een grote ramp, toen in de nacht van 3 op 4 februari als gevolg van een vliegende Westerstorm de zeedijken doorbraken. De Pingjumer Gulden Halsband heeft het dorp toen voor onheil behoed. Door de aanleg van betere zeedijken en uiteindelijk ook de Afsluitdijk verloren binnendijken als de Pingjumer Gulden Halsband en de Griene Dyk hun functie. Ze werden grotendeels afgegraven.

Na een korte pauze in Pingjum en een tweede fase Pingjumer Gulden Halsband beklimmen we de voetgangersbrug over de weg naar Harlingen, die niet toevallig de “Halsbân” is genoemd. Aan de overkant van de brug vervolgen we onze reis op de zeedijk. Ik krijg koude handen en ben blij, dat ik mijn handschoenen in de rugtas heb meegenomen. We lopen met een boog om het dorpje Zurich heen en verlaten de dijk richting wegrestaurant Hajé. Om even later ter hoogte van het IJsselmeer opnieuw de dijk de beklimmen.

Ter hoogte van het pittoreske dorpje Cornwerd verlaten we de dijk en keren daarop niet terug. We lopen via Wons richting Schaard. Ik ken deze omgeving goed, omdat ik er met mijn zwager Henk vele uren naar kievitseieren heb gezocht.

Tussen Wons en Schaard is heel lang een authentiek gedeelte van de Griene Dyk bewaard gebleven. De dijk diende ooit ter bescherming van de “Schaarder hem”. Een “hem” is “land omgeven door water”. Het bewaarde gedeelte was gelegen tussen twee van de drie toegangswegen naar Schaard. Het was een glooiende aarden wal, die echt hoog was en waarop je naar beide kanten prachtige vergezichten had. Rond de afgelopen eeuwwisseling was de dijk opeens verdwenen en grotendeels met de grond gelijk gemaakt. Met de kennis van nu zou het een prachtige wandelroute zijn geweest. Het is buitengewoon jammer dat we opnieuw een stuk cultureel erfgoed niet in stand hebben kunnen houden.

Na de koffie volgde een leuke wandeling door het dorp. Schaard is volledig een beschermd dorpsgezicht. De route brengt ons vervolgens naar Schettens en Witmarsum en daarna, via de laatste etappe Pingjumer Gulden Halsband, naar Arum. Nog een pauze en vervolgens, met een omweg door de landerijen, richting Achlum.

Nog wat onverharde kilometers, een paar hekken en een stuk fietspad is Kimswerd het laatste dorp dat we aandoen. Voor je gevoel ben je er dan al bijna. Dat viel behoorlijk tegen, want er stond ons nog een lange wandeling door de buitenwijken van Harlingen te wachten. Daar was ik niet echt blij mee!

Ik heb een leuke tocht gehad. Met een speciaal woord van dank aan Otto, die zijn tempo had aangepast aan dat van mij.

Er deden 533 wandelaars mee, waarvan 26 voor de langste afstand. Iedereen die deze tocht heeft mogelijk gemaakt, wil ik namens ons allemaal daarvoor hartelijk dank zeggen.

Piet van Gorkum