Kardinge wandeltocht

Route Kardinge wandeltocht

De wandelroute loopt voor een groot deel door het voormalig stroomgebied van de Hunze. Een rivier die zijn oorsprong heeft in Drenthe en ongeveer 150.000 jaar v.Chr. is gevormd door smeltwater van het ijs wat er toen lag. Tot de 14e eeuw was de monding van de Hunze bij Westernieland en stroomde het water in de Waddenzee. Nadat de Lauwers (grensrivier tussen Friesland en Groningen) rond die tijd een verbinding kreeg met de Hunze, kwam er een monding in de Lauwerszee en werd de tak naar de Waddenzee in de loop der tijd vergraven tot het Reitdiep.

De start is bij het sportcomplex Kardinge. In 1993 gebouwd door de stad Groningen als een van de modernste sportcomplexen van het land, maar inmiddels al weer hard aan renovatie toe. Kardinge is een afgeleide van het Kardingemaar, een afwateringskanaal wat in vroegere tijden van Ruischerbrug (wijk in Groningen) naar Onderdendam liep. Door naar de wijk Beijum (gebouwd eind jaren zeventig van de vorige eeuw), genoemd naar de wierde Beiahêm, die in het estuarium van de Hunze lag en later werd het, na het afgraven van het veen, een dorp met een borg Beyum (afgebroken in 1736). Vandaaruit gaat het al snel naar de Wolddijk. In de vroege middeleeuwen aangelegd naar men zegt door de Heilige Walfridus. Dit ter bescherming van het afgegraven veengebied wat zo’n drie meter was ingeklonken en het water van omliggende gebieden, dus ook ten Noorden waar de Waddenzee was, dreigde het gebied te verdrinken. Walfridus heeft het Christendom naar Bedum gebracht, waar de kerk naar hem vernoemd is en hij heeft een rechtssysteem ingevoerd. Naar verluid is hij samen met zijn zoon Radfridus door Noormannen vermoord. Doorwandel de Koningslaagte. Een natuurreservaat, ontstaan door smeltwaterstromen in het gebied waar de Hunze stroomde. Men zegt dat daar Vikingkoningen begraven liggen, maar dat is toch echt een fabel. De poldermolen die in het gebied staat zorgt sinds 1878 voor ontwatering van het gebied. Dat het een natte boel was bewijzen wel de vele (oude) waterlopen die met een beetje speurzin nog te onderscheiden zijn in het gebied, zoals de Zoepenhuisertocht, de oude Ae, het lopend diepje, het Selwerderdiepje, de Munniketocht en natuurlijk het Reitdiep. Door dit alles heen en bij langs is in het Van Starkenborghkanaal gegraven, deels de oude bedding van de Hunze volgend. Het kanaal is in 1938 in gebruik genomen en verbindt het Prinses Magrietkanaal met het Eemskanaal.

Het Selwerderdiepje, een meander van de Hunze, loopt via de voormalig borg Harssens gebouwd in 1540 en gesloopt in 1742. De sporen van de borg en waterscheidingen zijn nog goed zichtbaar in het terrein. Op het terrein staat nu Harssenbosch, een B&B. Ook in de buurt gelegen, het voormalig klooster Selwerd. In 1365 werd een grote bocht in het Selwerdiepje afgesneden, waardoor Adorp, een wierdedorp, geen havenplaats meer was. Een ander afsnijding was die bij Garnwerd, waar op last van de stad Groningen de zogenaamde Kromme Raken uiteindelijk in 1629 zijn rechtgetrokken, waardoor de Stad een kortere weg naar zee had. Goed voor de handel.   

De klok van de borg Harssens hangt tegenwoordig in het kerkje van Adorp, gebouwd in de eerste helft van de dertiende eeuw. Wellicht staat ook het orgel van de borg in de kerk, maar daar is men er niet over uit. Het had een vrijstaande toren, maar die is er niet meer. Ter vervanging is een houten spits aangebracht.

Alleen al in de eerste kilometers van de wandeling is er dus een prachtig en eeuwen oud cultuurlandschap te zien met een bewogen geschiedenis. Voormalige rivierlopen doorkruizen het land en oude borg- en kloosterterreinen zijn nog goed zichtbaar. Als dat pracht kunt u ook zien in het vervolg van de wandeltocht. Je zou de route bijna direct weer gaan lopen. Wat het overige van de tocht betreft, het landschap en de geschiedenis, dat kunt u wellicht beter zelf ontdekken.

De uitzettersploeg