Aren út Skelpen wandeltocht

Op 20 december 2025 staat de Aren ùt Skelpen wandeltocht op het programma. 

Deze dag kunt u kiezen uit de 25 of 35 km route. De wandeling gaat vanuit St. Annaparochie door de dorpen Vrouwenparochie, Oudebildtzijl, Nij Altoenae en St. Jacobiparochie, waarbij de 35 km lopers ook Westhoek en Minnertsga aandoen.
Dit is globaal het gebied van de vroegere gemeente Het Bildt en is een deel van de vroegere Middelsee, een zeearm die zich in de middeleeuwen uitstrekte tot diep in het huidige Friesland. Begin 16^e eeuw werd het gebied door Hollandse pioniers en Friese arbeiders bedijkt en de hedendaagse “Bilkers” stammen voor een deel nog af van deze pioniers. 

We maken vandaag dus een flinke wandeling door dit “vrij open met fraaie vergezichten” gebied. Vanuit St-Anna lopen we in Vrouwenparochie o.a. langs de hervormde kerk uit de 16^e eeuw. Dan volgen we een stukje oude spoordijk “uit vervlogen tijden” met aan de horizon de Vrouwbuurstermolen.

Na een ommetje en langs het watertje de “Ouwe Rij” bereiken we Oudebildtzijl voor een eerste rust in Café “Het Graauwe Paard”.

Op ’e pyp is het monument van dwerg Klaine Keizer (Gerrit Keizer) te bewonderen. Vanaf zijn zesde werd hij op kermissen tentoongesteld als “een zeldzaam natuurwonder”. Later reisde hij door heel Europa en Amerika om op te treden.

Na de rust in westelijke richting is buiten het dorp “hier lopen we op de Oudebildtdijk” aan de rechterzijde het uitgestrekte nieuwe Bildtdijk te zien en vanuit het oosten naderen we Nij Altoenae, ontstaan als een kleine nederzetting in de 19^e eeuw. Meer dan een paar boerderijen was het toen niet. Nu wonen er ongeveer 350 mensen. 

Dan zetten we de wandeling voort richting Westhoek. U bevindt zich dan op de langste straat van Nederland. Let op de diverse woninkjes langs de dijk en natuurlijk niet te vergeten de onmetelijke vergezichten aan de horizon. Hier is ruim de tijd voor tijdens het wandelen.

Even verderop gaan de 25 km lopers links de dijk af via het ‘t sandpâd richting St. Jacobiparochie waar voor hun de 2^de rust is bij “De oude Postduif”. Na de rust net buiten St. Jacobiparochie komen de 35 km lopers weer op hun pad.

De 35 km lopers gaan door naar de Westhoek waar zij hun 2^de rust hebben bij Waddenherberg “The Friezinn”. Na deze rust maken ze een lusje via een oude zeedijk (Griene Dyk) naar Minnertsga.

In z’n oorspronkelijke vorm is deze oude zeedijk een scheiding tussen oud en nieuw land en is waarschijnlijk al aangelegd in de 11^e eeuw. Nu heden ten dage is het een fraai openbaar wandel- en fietspad. Het is nog in originele staat, en geeft de wandelaar een bijzondere ervaring op dit cultuur historisch belangrijke monument. 

Bij het naderen van Minnertsga zien we in het midden van het dorp de niet te missen Meinarts Kerk welke op 13 juni 1947 volledig is afgebrand en in de jaren ’51 tot ’55 weer is gerestaureerd. Zelfs de klok is vervangen omdat de oude door de brand was beschadigd. De 3^e rust is in het MFA “De Doarpsfinne” aan de Fjildleane 14.

Na de rust vervolgen we de route door het dorp en al snel is het silhouet van de watertoren van St. Jacobiparochie te zien. En wat is er nog meer te zien aan de horizon? 

Bij het begin van de bebouwde kom van “St.-Jabik” (hier komt de 25 km route er weer bij) is er al een glimp van de “Groate Kerk” uit 1844 midden in het dorp te zien. Hier bevindt zich een informatiecentrum over het Jabikspaad. Tevens is dit het begin van de Pelgrimsroute naar Santiago de Compostella.

Bij het verlaten van het fietspad vervolgen we de route rechtsaf via de Middelweg-West. Al snel zien de wandelaars dan de contouren van St. Annaparochie waar de finish is in sportpark De Waaie. 

Het wapen van het Bildt vertelt de ontstaansgeschiedenis van het gebied, de blauwe achtergrond staat voor de zee, waaruit het land is gewonnen, de drie schelpen staan voor de drie dorpen St. Annaparochie, St. Jacobiparochie en Vrouwenparochie. De Aren staan voor de vruchtbare grond in het gebied. 

Wij wensen jullie een fijne wandeling toe. Tot de 20^ste December 2025.

Joop en Wilma Ludema en Koos Vergeer.