Gaasterland wandeltocht Oudemirdum.

Het is zaterdag 27 januari 2024 en we zijn te gast in Gaasterland, het mooie gebied aan de boorden van het IJsselmeer. Gaasterland met zijn uitgestrekte bossen en weidse landerijen. Maar vooral ook met de glooiende heuvels in de buurt van Mirns, die zo’n 150.000 jaar geleden in de voorlaatste ijstijd zijn ontstaan. Voor mijn gevoel zijn deze glooiingen het mooiste deel van het landschap. Ze zijn echter niet in onze route opgenomen.
We vertrekken rond 8.00 uur vanuit Oudemirdum, een plaatsje dat in de zomermaanden heel veel toeristen trekt. De plaatsnaam wordt voor het eerst genoemd in het jaar 1329, maar bekend is dat er ter plaatse vóór het jaar 850 al een vroege nederzetting bestond.
Rond 8.00 uur gaan we onder ideale omstandigheden op weg en volgen enkele kilometers het asfalt. We laten deze keer het strandpaviljoen bij Mirns letterlijk links liggen en gaan rechtsaf het Rijsterbos in. De bospaden zijn goed begaanbaar en we arriveren zonder problemen aan de “overkant” en verlaten het bos ter hoogte van de brede oprijlaan.
Dat lijkt mij een goed moment om jullie iets meer te vertellen over het bos. Het Rijsterbos is 172 ha groot en is in de 17e eeuw aangeplant door de vermogende regentenfamilie De Wildt uit Amsterdam. De bomen waren bedoeld voor houtkap. De huidige eigenaar is It Fryske Gea.
In de 18e eeuw werd aan de rand van het bos een statig landhuis gebouwd, het “Huis Rijs” met een schilderachtige tuin en een bijbehorende vijver. Het onderkomen diende vooral als zomerresidentie voor de familie. Het werd in de volksmond “het Slot” genoemd.
Het landhuis is in de loop der tijden in eigendom overgegaan naar adellijke families. De laatste eigenaar was de familie Van Swinderen. Het optrekje werd tot 1934 bewoond en is in 1937 gesloopt.
De bijbehorende tuin raakte ernstig in verval en is overgedragen aan It Fryske Gea, dat het gebied helemaal op nieuw heeft ingericht. De tuin is een paar honderd meter verderop gelegen richting hotel Jans en is opengesteld voor het publiek. Ids Willemsma heeft de monumentale toegangspoort gemaakt.
We vervolgen onze reis en arriveren na ongeveer 10 kilometer weer bij het beginpunt in Oudemridum.
Na een korte rust maken we opnieuw een lange boswandeling. Na een paar kilometer bereiken we het Star Numanbosk. De naam is ontleend aan de familie Star Numan, eertijds grootgrondbezitter in Gaasterland. Het bos is nu in beheer bij Staatsbosbeheer.
De boswandeling eindigt bij de begraafplaats van het nabij gelegen Ruigahuizen met een heel mooie klokkenstoel, die in 1979 geheel is vernieuwd. Toen is ook de nieuwe klok aangebracht, omdat de vorige was gestolen. Deze klok is op zijn beurt in 2003 vervangen door een zwaardere uitvoering.
Het volgende rustpunt is in Sondel, in het dorpshuis “De Bining”, waar we gastvrij worden ontvangen en voor € 2 een fijne kop koffie met een bijbehorende gevulde koek kunnen bemachtigen. Ik kan me niet herinneren eerder zo’n schappelijk prijsje te hebben meegemaakt.
We vervolgen onze reis met een sierlijke boog richting Wikel om vervolgens opnieuw hetzelfde dorpshuis aan te kunnen doen. We hebben dan 30 km afgelegd.
Het laatste deel van onze wandeltocht voert ons onder meer door de Bremer Wyldernis. De naam heeft niets te maken met de Duitse havenstand, maar is ontleend aan de brem, die daar vroeger volop groeide.
Na 40 kilometer bereiken we het Multifunctioneel Centrum “It Klif”, waar we ons afmelden bij de vrijwilligers achter de tafel. We kunnen terugzien om een heel mooie dag en ik wil iedereen die daaraan heeft meegewerkt, daarvoor hartelijk dank zeggen. Ik weet zeker, dat ik dat doe namens alle 411 deelnemende wandelaars.

Piet van Gorkum